اسلامي سیاسي وثیقې او لاسوندونه - پنځمه برخه

دروم د هرقل  پادشاه   په نوم تبلیغی  لیکونه :
(Û²Û¶)  
(Û±)
بسم الله الرحمن الرحیم
دمحمد عبدالله  او  رسول الله  له اړخه :
د (ستر روم ) د هرقل  په نامه :
دهدایت  لټونکو  له پاره سلامتیا ده .
اوبیا :  زه تاته د اسلام  په لور بلنه درکوم . Ú©Ù‡  چیرې ته اسلام  Ùˆ منې نو پر تا به  هیڅ ډول  تعرض  Ùˆ نه Ú©Ú“Ù„ شي ØŒ او دالله په  وړاندې به هم دوه برابره  اجر  در په برخه شي .
د نه منلو په  صورت کې به  په تا باندې  دوه  برابره  بار پریوځي ØŒ یو دخپل  ځان او بل دخپل  رعیت  .
«یا اهل الکتاب  تعالوا  الې   کلمة  سواء  بیننا  Ùˆ بینکم  الا تعبد الا  الله Ùˆ لاتشرک به شیئا ولا یتخذ بعضنا بعضا اربابا  من دون الله  فان تولوا  فقولوا  اشهدوا بانا  مسلمون  ( Û³:ÛµÛ· ) »
(اې دکتاب خاوندانو! راځئ  چې په  دې اصل  باندې سره  اتفاق  ÙˆÚ©Ú“Ùˆ  ØŒ چې  له یوه خدایه پرته  بل Ú…ÙˆÚ© د عبادت  ÙˆÚ“ نه شته . اودهغه سره هیڅوک  شریک  نه Ú©Ú“Ùˆ ØŒ او هیڅ  یو زمونږ  څخه  کوم انسان  دخداې په څیر  Ùˆ نه مني .
اې رسوله !  Ú©Ù‡ چیرې  هغوې  دا  اصل Ùˆ نه مني  نو ورته ووایه  چې تاسو پوهیږئ  اوستاسې کار.  خو په دې ګواه  اوسئ  چې  مونږ مسلمانان  یو .
(Û²Û·)
(Û²)
د محمدرسول الله  له اړخه :
د (روم د خاوند )  په نامه .
 Ø²Ù‡ تاته داسلام  په لور  بلنه  درکوم . Ú©Ù‡  چیرې ته مسلمان  شې  نو دمسلمانانو په  ګټو او ستونزو دواړو کې به  شریک  اوسې  خو د انکار په  صورت کې به  جزیه  ورکوې، دا د خداې Ø­Ú©Ù… دې .
«قاتلوا  الذین  لا یؤ منون  بالله Ùˆ لا بالیوم   الاخر Ùˆ لا یحرمون  ما حرم الله  ورسوله  ولا یدینون  دین الحق  من الذین  اوتوالکتب  حتې یعطوا  الجزیة  عن ید Ùˆ هم صاغرون  (Û¹:Û²Û¹)»
دکتاب دخاوندانو  څخه د یوشمیر  حالت  داسې دې  چې  نه په  خداې  باندې (ریښتونې ) ایمان  لري  اونه د اخرت په ورځی باندې ایمان  لري . او نه هغه شیان  حرام Ú«Ú¼ÙŠ  چې  الله  اودهغه  رسول  ( دهغوې په کتاب کې ) پرې حرام Ú©Ú“ÙŠ دي  او نه هم په ریښتونې  دین باندې  عمل کونکي دي ØŒ نواې  مسلمانانو ! دهغوې  سره  (هم )  وجنګیږئ  ØŒ ان تردې پورې  چې هغوې په خپله خوښه  جزیه  ورکول  Ùˆ مني  ØŒ او داسې حالات  را منځته شي  چې دهغوې بغاوت  ( دتل له پاره )  وځپل شي.
(Û²Û¸)
 Ø¯Ø±ÙˆÙ… د قیصر  ځواب :
د احمدص  رسول الله ØŒ  چې  د ظهور  په  اړه  یی عیسېع     هم زیرې  ورکړې  دې،  په خدمت کې  :
دروم د قیصر  له اړخه :
ستاسې  فرمان  ستاسې د سفیر  له اړخه  را ورسید. زه ستا په رسالت  باندې  اقرار کوم . عیسې  ابن مریم  هم  په انجیل کې  ستاسې  ص  د ظهور  په اړه     مونږ ته  زیرې  را کړې  .
ما خپل ټول  رومي  رعیت  ته  پر تا  باندې د ایمان د راوړلو له پاره   بلنه ورکړې ،خو هغوې  ترې  انکار ÙˆÚ©Ú“ ،که چیرې  هغوې  پر تا ایمان  راوړي  نو دهغوې  له پاره به څومره  ÚšÙ‡  ثابته شي .
اې صاحبه !  کاشکې  زه  پخپله  ستا په خدمت کې  حاضریداې  شوی او ستا قدمونه  مې  پریمنخلې .
(Û²Û¹)
دروم دپادري ( اسقف  الروم )  په نوم  تبلیغې  لیک :
الې ضغاطر الاسقف:  ( ضغاطر  د پادری  نوم دې )
په هغه ÙˆÚ«Ú“ÙŠ دې  سلام  وي  چې  مؤمن  ÙˆÛŒ .
او بیا :
عیسې ابن  مریم  روح الله دې ØŒ اود الله تعالې هغه  کلیمه ده  چې  الله تعالې  پاک نفسې مریم ته القاء Ú©Ú“Ù‡  ØŒ ما په الله تعالې  باندې ایمان  راوړې  دې .
« وما  انزل الې ابراهیم  Ùˆ اسماعیل  Ùˆ اسحاق   Ùˆ یعقوب   Ùˆ الاسباط  Ùˆ ما  اوتی  موسې  Ùˆ عیسې  Ùˆ ما اوتی  النبیون  من ربهم   لانفرق  بین  احد  منهم  Ùˆ نحن  له مسلمون . (Û²: Û±Û³)»
مسلمانانو !  ووایاست   چې :  زمونږ طریقه  خو داده  چې  مونږ پر الله  تعالې  ایمان راوړې  ØŒ په هغه  قران مو ایمان راوړې چې پر مونږ نازل شوې دې ØŒ او په ټولو هغو  تعلیماتو  موایمان  راوړې   چې  ابراهیم   ع  ته ØŒ اسماعیلع  ته ØŒ اسحاقع  ته ØŒ یعقوبع  ته ØŒ  اود یعقوبع  اولادې  باند ې نازل  شوې دي.
همدا  راز  مو په هغو کتابونو مو ایمان  راوړې    چې پر  موسېع  اوعیسېع   باندې نازل  شوي  دې ØŒ اویواځې دا نه   بلکه  پر هغو ټولو  تعلیماتو مو ایمان  راوړې  چې د نړۍ په ټولو پیغمبرانو باندې د الله  له لورې  نازل شوې دې، مونږ  دهغوې  هیڅ  یو دبل څخه  نه  جدا کوو ØŒ(  چې هغه Ùˆ نه منو  او نور  ټول   ومنو ØŒ یا هغه منو  او دنورو  څخه  انکار ÙˆÚ©Ú“Ùˆ )  مونږ  د الله  تعالې  فرمانبر داره  یو .
او د سلامتۍ ÙˆÚ“  هغه شخص دې   چې د الله  تعالې  له لورې   رالیږل شوی  هدایت  قبول Ú©Ú“ÙŠ .( ابوالکلام )
(Û³Û°)
اسقف ایله  او دهغه مننوکو ته  تبلیغي لیک :
(مریحنه بن روبه  اود ایله  امرینوته : )
Ú©Ù‡ چیرې  تاسې لاندې  حقایق  Ùˆ منئ  نو  مونږ به  پر تاسې  هیڅ  ډول  تعرض  Ùˆ نه Ú©Ú“Ùˆ :
１-  زه ستاسو د ډاډینې  له پاره دهغه  الله  ستاینه کوم  چې دهغه پرته بل  معبود  نه شته .
ï¼’-  او زه  به تر هغې  ØŒ  چې تاسې    ترمخه متنبه  نه Ú©Ú“Ù…  ØŒ په تاسو  حمله ونه Ú©Ú“Ù… . 
تاسې ته  زما له اړخه  دهمدا  نن  څخه   تنبه   دا  ده  چې :
１-  تاسې اسلام  Ùˆ منئ ØŒ  او Ú©Ù‡ نه ØŒ
ï¼’- Ø¬Ø²ÛŒÙ‡ ورکړئ
او د جزیی د ورکولو سره دا  شرط  هم  دې  چې :
الف -  زما د سفیرانو  درنښت  به کوئ ØŒ
ب – دهغوې  له پاره  به، د عسکري  لباس  په ځاې ØŒ  د  اغوستن  له پاره  عزتمنده  لباس  تیاروئ .
ج-   دې سفیرانو ته به  د ژوند  کولو  له پاره  هم  د هغوې دخوښې  کالې اولباس  تیاروئ ØŒ زما دسفیرانو په خوشحالۍ کې زما خوشحالي  را نغښتې ده .
-  د جزیی  سره یو ځاې  داسې تاوان   د پخوا څخه  په دې ملک  کې  رایج  دې.
- Ú©Ù‡ چیرې تاسې  دخپلو ځانو له پاره په ÙˆÚ†Ù‡  اوسمندر  کې  د امن  او خوندیتوب  غوښتونکې یاست  نو دخداې او دهغه د رسول د جزیی د ورکړې په اړه  به پوره  اطاعت کوئ ØŒ بیا به  عرب او عجم  دواړه  ØŒ دهرډول  دښمنانو په مقابل کې ستاسې ملاتړ  ÙˆÚ©Ú“ÙŠ .
- Ø§Ùˆ Ú©Ù‡  چیرې تاسې  زما سفیران  ناکامه   بیرته را ولیږل ØŒ اوهغوې  ماته  ستاسې  څخه شکایت  ÙˆÚ©Ú“ ØŒ نو بیا به  زه  دهیڅ  ډول  بدلې ( معاوضې )  په مقابل کې له تاسو  سره  سوله ونه Ú©Ú“Ù… ØŒ او پر تاسې به حمله ÙˆÚ©Ú“Ù… او ستاسې کوچنیان  به  بندیان او لویان  به مو له تیغه  تیر Ú©Ú“Ù… .
- ÙˆØ§ÙˆØ±Ø¦ !
- Ø²Ù‡ دخداې رسول  یم  ،دهغه په ذات  او دهغه په نازل Ú©Ú“Ù„ شوو  کتابونو،  دهریوه په ریښتونوالي باندې  ایمان لرم  ØŒ اوزه  په دې هم ایمان لرم  چې  مسیح ابن  مریم دهغه  کلیمه  ده  اوزه دهغه  په رسالت  باندې  اقرار کوم.
- ØºÙˆØ±Ù‡  داده  چې دحملې کولو تر مخه  تاسې پر ما باندې ایمان   راوړئ ØŒ Ù„Ú©Ù‡ Ú…Ù†Ú«Ù‡  چې ما ستاسې په اړه خپلو سفیرانو ته  لارښوونه کړې ده .
- Ø®Ùˆ ګورئ ! حرمله  ته درې  وسقه  اوربشې  ورکړئ  ØŒ په دې خاطر  چې حرمله  ماته  ستاسې   په اړه سپارښتنه کړې ده  او Ú©Ù‡  نه  زه   ستا سې په  لور  خپل  لښکر  لیږدلو ته  تیار  وم .
- Ú©Ù‡  چیرې تاسې   زما د سفیرانو د لارښونو  په اساس   تګلاره  خپله Ú©Ú“Ù‡ ØŒ نو الله تعالې  او محمد  اوددوې  ملګري  به ټول  ستاسو  معاون  او بسپنه کونکي  اوسي . زما د در استول  شوو  سفیرانو نومونه  دادي :
１-         Ø´Ø±Ø­Ø¨ÛŒÙ„ .
ï¼’-   Ø¢Ø¨ÙŠ .
３-   Ø­Ø±Ù…له .
ï¼”-   Ø­Ø±ÛŒØ«  بن زید الکايي .

هر ډول  شرایط  چې دوې  له تاسې  سره   Ùˆ ټاکي  هغه  به ماته د منلو ÙˆÚ“  وي .
Ú©Ù‡ چیرې تاسې  زما  اطاعت وکړئ  نو مونږ  به په تاسو  باندې  هیڅ  ډول  تعرض  Ùˆ نه Ú©Ú“Ùˆ .
 Ø§Ùˆ ګورئ !  د مقناه  اوسیدونکو سره  خپل وطن  دبیرته  تللو  په خاطر   بسپنه وکړئ.
(Û³Û±)
دایله د خلکو  له پاره  امن  لیک :
دا د الله تعالې اودهغه د رسول ØŒ محمد صلی الله علیه وسلم ØŒ  له اړخه  د یجنه (مریحنه )  بن اوبه  او د ایله  دواړو  ځایو اوسیدونکو  ته  د امن  لیک  دې .
１-  ددوې  له پاره  د وچې او سمندر   دواړو  لارو   دخوندیتوب  مسؤلیت  د الله  اودهغه د رسول ØŒ محمد صلی الله علیه وسلم په  غاړه  دې .
ï¼’-  په دې   امن کې  دهغوې  سره  دهغوې  هغه حلیفان (دوستان )  هم شامل دي   چې په شام ØŒ یمن  او د قلزم  د بحیرې  په  ساحل کې  اباد شوی دي .
Ú©Ù‡ چیرې د  ژمنه کونکو  له  اړخه   شوې  ژمنه  ماته    شوه  نو پر هغوې  به حمله   کیږی ØŒ  دهغوې  انسانانو ته به  Ú…Ù‡ نه ویل کیږي  خو مالونه  به  یی مباح  وي .
دهغو مجاهدینو له پاره  به  د وچې او سمندر دواړه   لارې ØŒ چې هغوې پرې  دپخوا  څخه تګ  راتګ  کوي ØŒ دپخوا په څیر   ازادې ÙˆÛŒ .
دا فرمان  رسول الله صلی الله علیه وسلم   ددواړو، جهیم  بن صلت  او شرحبیل بن حسنة  ،په لاسو  ایله ته  ولیږه.
(Û³Û²)
د جربا  او اذرح  یهودانو ته   امن  لیک :
بسم الله الرحمن الرحیم
دا دمحمد ،نبې    صلی الله علیه وسلم،  له اړخه د اذرح  داوسیدونکو  له پاره  امن  لیک  دې ØŒ هغوې به د لاندې شراېطو د پوره کولو   په اساس  د الله تعالې اودهغه  د رسول   په پناه کې وي :
１- Ø¯ÙˆÛ  به هر کال د رجب  په میاشت  کې  سل دیناره   ورکوي ØŒ(دهغوې د نصیحت  او دهغوې  له لورې  پر مسلمانانو  باندې  په احسان  کولو کې  الله تعالې  کار جوړونکې دې )
ï¼’-  Ú©Ù‡  چیرې د مسلمانانو څخه  کوم  کس  د کوم  جرم  یا کومې سزا  له ویرې  هغوې ته ورشي  نو هغه به بیرته مسلمانانو ته حواله Ú©ÙˆÛŒ .
３-  داذرح  په اوسیدونکو به  د هغوې  دخبریدو  پرته  حمله ونه Ú©Ú“Ù„ شي .
(Û³Û³)
د مقناه  او بني جنبه   اوسیدونکو ته  امن  لیک :
بسم الله  الرحمن الرحیم
د محمد رسول الله ص    له اړخه :
د بني جنبه  او مقناه  (دواړو  اوسیدونکو )  ته :
څرګنده  دې وي  چې :
ماته  خبر  راکړل  شوې  چې  تاسې د دې  دواړو کلیو اوسیدونکي  خلک بیرته  خپلو  خپلو ځایو ته  را ستانه  شوي یاست .
１- Ø²Ù…ا ددې لیک  د در   رسیدو  سره سم  ØŒ تاسې ( دواړه  )  د الله  او دهغه  د رسول  په پناه کې  یاست .
ï¼’-  دالله رسول  ستاسې  ټولې  پخوانئ  تیروتنې  تاسې ته  در بښلي دي .
( اوس  چې تاسې د الله او دهغه د رسول  په پناه کې یاست  نو هیڅ  قوم  به په تاسې   ظلم  اوتیرې  Ùˆ نه شي کړاې . )
３-  Ù„Ú©Ù‡  Ú…Ù†Ú«Ù‡  چې د الله  رسول دخپل ځان  ساتنه کوي  په همدې  توګه  به ستاسې د ساتنې  مسؤلیت  هم په  غاړه  لري .
ï¼”- Ø¯ اجناسو ØŒ وسلی اوغلامانو په اړه   چې تاسې ته د الله رسول  کوم  حد    ټاکلې دې ØŒ  دهغې پرته  خپله ټوله وسله  د الله رسول اودهغه  له اړخه  ټاکل  شوو نمایندګانو ته  د محاصلو سره  یو ځاې  ور حواله کړئ.
د لاندې  شیانو څخه  به دهغوې  دهر  یوه  څلورمه  برخه  هر کال  په  سرکاري  خزانه  کې  جمع  کوئ.
الف-  د کجورو  دپیداوار  څخه ØŒ
ب -  د ښکار Ú©Ú“Ù„  شوو ماهیانو څخه ØŒ
ج-   د ښځو په لاسو  دجوړ (اوبدل ) شوې  رخت  څخه.
ددې شیانو په مقابل کې  به تاسې  ته  لاندې  مراعات  درکول  کیږي .
الف  -  په مکمله توګه  دجزیی   بښل .
ب-   د هر ډول  سرکاری  بیګار  څخه  خلاصون .
  Ú©Ù‡ چیرې تاسې ددې  فرمان  تعمیل ÙˆÚ©Ú“  نو د الله  په  رسول  به ستاسې  د معزیزینو  توقیر ( عزت )   او ستا سې د معمولې  تیروتنو  څخه  سترګې  پټول  واجب   Ùˆ ګرځي .
زه  مؤمن او مسلمان  دواړو  ډولو دوستانو ته  هدایت کوم  چې  :
الف-    هر Ú…ÙˆÚ©  چې ستاسې  له  اړخه  د مقنا دخلکو څخه  اطاعت  او فرمانبرداري  ووینی  نو  هغه دې  تصدیق Ú©Ú“ÙŠ  او ØŒ
ب -   Ú…ÙˆÚ©  چې دهغوې  له لورې   تمرد او سرکشي   وویني  ØŒ نو دهغې  په مخنیوي کې  دې Ù‡Ú…Ù‡ ÙˆÚ©Ú“ÛŒ .
اوس  به  د مقناه  په خلکو  پخپله دهغوې  دخوښې   سردار   او یا به د الله د رسول  له  اړخه  (کوم نماینده) ټاکل کیږی .
والسلام
لیکونکې : علی ابن ابی طالب  ( نهم هجری  کال )

(Û³Û´)
د مقناه  ØŒ حنین ØŒ او خیبر  درې  واړو  ځایو د اوسیدونکو له پاره  د امن  لیک :
بسم الله الرحمن الرحیم
دا امن لیک د الله تعالې درسول ØŒ  محمد ØŒ صلی الله علیه وسلم،  له  اړخه  د لاندې  ډلو  له پاره  لیکل کیږی .
الف  -  د حنین اوسیدونکو ته ØŒ
ب -    د خیبر  اوسیدونکو ته ØŒ
ج-    د مقناه  اوسیدونکو ته .ØŒ
د -     او ددوې  ټولو اولادونو  له پاره .
دامن  میعاد :  ان  تر قیامته  پورې  ( مادامت  السموات  Ùˆ الارض ) .
زه دوې ته د هغه  بې همتا خداې  د حمدو ثنا سره یو ځاې  د  امن او سلامتئ  زیرې  ورکوم ØŒ چې  دهغې پرته بل  اله  نشته .
او دا چې :  ما ته د الهی  وحې  په  ذریعه  دا خبر را Ú©Ú“Ù„ شوې   چې ددې  درې  واړو ځایو  اوسیدونکي بیرته  خپلو خپلو خونو ته  راستانه شوي دي .  حتما  را  ستانه شئ  تاسې ټولو ته  د الله اودهغه  د رسول  له اړخه  پناه  درکول  شوه ØŒ نه یواځې ستاسې  ځانونه  به په امن کې وي  بلکه :
الف  -  ستاسې  دین ØŒ
ب-   ستاسې  اموال ØŒ
ج-  ستاسې   غلامان ØŒ  او
د -   ستاسې ټول  املاک .
دا ټول  دالله او دهغه د رسول  په  ذمه  دي .
د پورته  یادکړل  شوو مراعاتو  څخه علاوه  تاسې ته دا مراعات  هم درکول کیږي   چې :
１-  د  جزیی  بښل ØŒ
ï¼’-  دتندي د ویښتانو خریل  ( دازاد Ú©Ú“Ù„ شوو غلامانو  له پاره  به  په ژوند کې  یوځل  دا ډول  عمل  تر سره کیده )
３-  اسلامی  لښکر  به په تاسو  حمله  نه کوي ØŒ
ï¼”- Ø³ØªØ§Ø³Ùˆ  څخه به بیګار  کار  نه اخستل کیږي ØŒ
５- Ù¾Ù‡  عسکری  عملیاتو کې د ګډون   څخه  استثنې ØŒ
ï¼–- Ø¯Ø¹Ø³Ú©Ø±ÙŠ  اړتیاو  په خاطر  ستاسې دکورونو د خالې کولو  څخه معافی ØŒ
ï¼—-  د ذمیو  په  څیر  د لباس  او د هغې د رنګ  د پابندۍ کولو  څخه معاف ØŒ
８-  دآس  سپریدو  اجازه ØŒ
ï¼™-  د  وسله واله  وتلو  اجازه ØŒ
１０-  تاسې په خپله   د یرغل کونکو پر خلاف  جنګ  کولې شئ ( دفاعي جنګ ) ØŒ  په داسې  جنګونو کې  به  ستاسې د مخالفینو د  وژلو  دیت  یا قصاص   له تاسو څخه  نه اخستل کیږي .
１１- Ø®Ùˆ Ú©Ù‡  چیرې ستاسې څخه  Ú…ÙˆÚ©  کوم مسلمان  په ناحقه  ووژني ØŒ نو Ù„Ú©Ù‡ Ú…Ù†Ú«Ù‡  چې په مسلمان  قاتل  باندې  قصاص  یا دیت  لازم  دې  ØŒ په همدې ډول  به په  تاسې  باندې هم  لازم  وي .
１２- Ù¾Ù‡ ناحقه به په تاسې  باندې  د بې حیایی  افتراء  Ùˆ نه تپل  شي .
１３- Ø§Ùˆ نه به  له تاسې  سره د عامو ذمیانو په څیر  معامله وشي .
１４- Ø³ØªØ§Ø³Ùˆ دغوښتنې په اساس  به له تاسې  سره  بسپنه کیږي .
１５- Ø³ØªØ§Ø³Ùˆ په راتګ  به  تاسو ته  میلمستیا درکول  کیږي .
او د ریاست په حقوقوکې  له تاسې  څخه  دغه شیان  ساقط  کیږي :
１６- Ù„Ù‡ تاسو  څخه به د  سره زرو،  سپین زرو ØŒ  غنمو ØŒ  حیواناتو  ØŒ د زراعتې محصولاتو   د ادا کولو  اویا  په ملا  باندې  د کتې د تړلو غوښتنه  نه کیږي .
１７-  په تاسو باندې به   همستاسو څخه یو سردار  ټاکل کیږی  اویا  به دالله درسول  د کورنۍ  څخه یو Ú…ÙˆÚ©.
１８-  ستاسې د جنازو  د وړلو په لاره  کې به  هیڅ  خنډ نه پیدا کیږی .
( تاسې  ته داټول  تعظیم د ام المؤمنین  صفیه (  ستاسې د( خور)  کاکا د لور ) په  اساس  درکول کیږي .)
« ام المؤمنین  صفیه  د دین د مشهور دښمن ØŒ او د مدینی د سردار ØŒ یهود  بن نضیر لور ده ØŒ ددې نوم  حې  بن اخطب  دې ØŒ چې  په خیبر کې د کنانه  ابن  ابی الحقیق (یهودی )  د وژلو وروسته  کونډه  شوې وه ØŒ بیا دخیبر  په غزوه  کې  بندې  Ú©Ú“Ù„  شوه ØŒ بیا رسول الله صلی الله علیه وسلم  ددې (صفیه ) سره  نکاح  ÙˆÚ©Ú“Ù‡  (اصابة کتاب النساء  Û¶Û´Û· مخ »
１９- Ø¯ رسول الله  په  کورنۍ ( اهل بیتو)   او ټولو مسلمانانو  باندې  ستاسې  د شرفاو  تعظیم  واجب دې .
２０- Ø³ØªØ§Ø³Û  معمولې  خطاوې  او مسامحات  به  بښل کیږي .
２１- Ø³ØªØ§Ø³Û څخه  هر Ú…ÙˆÚ©  چې په سفر کې وې هغه  د خداې اودهغه د رسول په پناه  کې دې .
ï¼’ï¼’- Ù¾Ù‡ اسلام  کې  هیڅوک  په زور  ( اکراه ) مسلمانول  روا نه دي ( الا اکراها فی الدین ).
２３-  ستاسې څخه  چې هر Ú…ÙˆÚ© د رسول الله صلی الله علیه وسلم  په دین کې  ر ا داخل Ø´ÛŒ ØŒ ددې دین  په  احکامو  عمل ÙˆÚ©Ú“ÙŠ نو هغه  ته به  د رسول الله  د اهل بیتو  دټاکل شوو ورکړو (موجب)    څخه یو په  څلورمه  برخه  وظیفه Ùˆ ټاکل شي او دا  به دقریشو  لخوا د ټاکل  شوی  برخې  سره یوځاې  درکول کیږي ØŒ او دا رقم  پنځوس  دیناره  دې ØŒ دا زما له اړخه  ستاسې  له پاره  عنایت  دې .
ï¼’ï¼”- Ø¯Ø±Ø³ÙˆÙ„ الله  په  اهل بیتو  او ټولو مسلمانانو باندې   ددې وثیقي پابندې کول  لازمي دي .
２５- Ù‡Ø± هغه Ú…ÙˆÚ©  چې د حنین  ØŒ خیبر او مقناه  د اوسیدونکوسره  ښیګڼه ÙˆÚ©Ú“ÙŠ  نو هغوې ته به دهغوې د احسان  څخه  غوره  معاوضه ورکړل  شي .
ï¼’ï¼–- Ø§Ùˆ Ú…ÙˆÚ©  چې ددوې  درې واړو څخه  د یوه سره هم   بدسلوکی   ÙˆÚ©Ú“ÙŠ نو دهغې  به  ترې بدله واخستل شي . 
ï¼’ï¼—- Ù‡Ø± هغه Ú…ÙˆÚ©  چې زما دا  لیک ولولي  اویا  یی واوري  اوبیا په  کې  بدلون  راوړی  او یایی مخالفت ÙˆÚ©Ú“ÙŠ  ،په داسې ÙˆÚ«Ú“ÙŠ دې  د الله ØŒ دهغه دملایکو ØŒ  او د ټولې  نړۍ  لعنت  ÙˆÛŒ ØŒ داسې ملعون  وګړې  به نه یواځې د قیامت په ورځ  زما د شفاعت  څخه  بې برخې وي  بلکه د الله تعالې  په وړاندې  به زه دهغه دښمن اوسم ØŒ او د چا  چې  زه دښمن  شم  نو د هغه ځاې  به ددوزخ   کنده وي ØŒ دوزخ  ډیر زیات  ستونزمن  ځاې دې ØŒ چې   د الله   واحد  ذات  ØŒ عرش  وړونکې ملایکې  او مسلمانان   پرې  ګواهي ورکوی .
لیکونکې :  علی ابن ابی طالب .
درسول الله صلی الله علیه وسلم  وینا  علی بن ابي  طالب  ټکې په ټکې ولیکله .
ګواهان :  
１-  عمار یاسر ØŒ
ï¼’- Ø³Ù„مان  فارسي  ØŒ درسول الله  مولې .
３- Ø§Ø¨ÙˆØ°Ø± غفاری . 
(Û³Ûµ)
دمعان دصوبه دار، فروه  بن عمرو له اړخه   اطاعت  لیک :
د محمد رسول الله صلی الله علیه وسلم  په خدمت  کې :
ما د زړه  له  کومي  ایمان  قبول کړې دې .( اشهد ان  لا اله  الا الله  Ùˆ اشهد  ان محمدا  رسول الله )
بې له Ø´Ú©Ù‡  چې تاسې نبي یاست ØŒ چې  عیسې  ابن مریم   علیه السلام  هم  په دې اړه   زیرې  ورکړې دې .