دخپریدو نیټه : 2013-09-12 مخپرونکئ : 098 - دبÛنوا اداره - کابل
د Ø±ÚšØªÙŠÙ†ÙˆÙ„Û Ø§Ùˆ صداقت Ù…ØÙˆØ±
ژباړه: ع . شري٠زاد
رښتينولي او رښتينتوب يو اخلاقي ارزش دى Ú†Û Ù‡ÙŠÚ…ÙˆÚ© او Ù‡ÛÚ… ډله د هغه په اصالت Ú©Û Ø´Ú©Ù…Ù† Ú©ÙŠÚ–ÙŠ نه. رښتينولي د يوه سيا ستمدار له هرڅه څخه اوچته ده .
په Ø®Ù„ÙØ§Ùˆ Ú©Û Ø¯ ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله وجهه د Úواني څخه تر شهادت Ù¾ÙˆØ±Û ØµØ¯Ù‚ØŒ ØµÙØ§ØŒ رښتيا ويل او Ø±ÚšØªÙŠÙ†Û ÙˆÙŠÙ†Ø§ÙˆÚ…Ø®Ù‡ Ø´Ù…ÛØ±Ù„ Ú©ÛØ¯Û.نو له Ø¯Û Ú©Ø¨Ù„Ù‡ رسول اکرم (ص) د \"صديق اکبر \" لقب ور Ú©Ú“Ù‰ وه.
رسول اکرم (ص) ÙˆÙØ±Ù…ايل Ú†Û ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله وجهه لومړى سړى وه Ú†Û Ù¾Ø± مايي ايمان راووړ.او لومړى شخص به وي Ú†Û Ø¯ ÙˆØ±ÙˆØ³ØªÛ Ù‚ÙŠØ§Ù… په وخت به ماته لاس راکوي.او هغه صديق اکبر دى او ÙØ§Ø±ÙˆÙ‚ د امت.ØÙ‚ اوباطل سره جلا کوي.
. [ Ø´Ø±Ø Ù†Ù‡Ø¬ البلاغه، ابن ابى Ø§Ù„ØØ¯ÙŠØ¯: ج 257 Ùˆ 3ØŒ اسدالغابه، ج 5ØŒ ص 287. ]
ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله وجهه دغه اصل له Ù„ÙˆÙ…Ú“Û ÙˆØ±ÚÛ Ø¯ خپل سياسي ژوند څخه تر شهادت Ù¾ÙˆØ±Û Ø±Ø¹Ø§ÙŠØª Ú©Ú“. او کله به ÛÛ Ù¾Ù‡ Ù‡Ù…Ø¯Û Ø±ÚšØªÙŠÙ†ÙˆÙ„ÙŠ قيمت سره د Ø®Ù„Ø§ÙØª ظاهري بڼه له مشکل سره مخامخ کوله.
دا به کاÙÙŠ وي Ú†Û Ù¾ÙˆÙ‡ شو ددوم خليÙÙ‡ له Ù…Ú“ÙŠÙ†Û ÙˆØ±ÙˆØ³ØªÙ‡ يو شپږ Ù†ÙØ±ÙŠ Ø´ÙˆØ±Ø§ Ú†Û Ø¯ Ù‡ØºÛ ØºÚ“ÙŠ پخوانيو Ø®Ù„ÙØ§ÙˆÙˆ ټاکلي وه. د ÚØ§Ù‰ ناستي لپاره وټاکل شول Ú†Û ØºÚ“ÙŠ ÛÛ Ø¹Ø¨Ø§Ø±Øª دى له : ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله وجهه بن ابي طالب،عثمان بن Ø¹ÙØ§Ù†ØŒ سعد بن ابي وقاص،زبير بن عوام، طلØÙ‡ بن عبيدالله. طلØÙ‡ د عثمان په ګته زبير د علي کرم الله وجهه په ګټه. وقاص د عبدالرØÙ…Ù† په ګټه.ووتل او په پاى Ú©Û Ø¯ شورا غړي Ø¯Ø±Û Ú©Ø³Ù‡ Ù¾Ø§ØªÛ Ø´ÙˆÙ„ Ú†Û Ù‡Ø± يوه ته دوه رايي وي او برياليتوب دهغه چا په برخه وه Ú†Ù‡ ددريو راÛÙˆ خاوند وه. په Ø¯Û ÙˆØ®Øª Ú©Û Ø¹Ø¨Ø¯Ø§Ù„Ø±ØÙ…Ù† ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله او عثمان (رض) ته مخ راواړاوه او وويل کوم يو ستا سوڅخه ØØ§Ø¶Ø± دى Ú†Û Ø®Ù¾Ù„Ù‡ د راÛÛ ØÙ‚ بل ته ورکړي او د بل په ګټه تيرشي؟ دواړه غلي Ù¾Ø§ØªÛ Ø´ÙˆÙ„ او Ú…Ù‡ ÛÛ ÙˆÙ†Ù‡ ويل عبدالرØÙ…Ù† ادامه ورکړه : زه ØªØ§Ø³Û Ø¯ÙˆØ§Ú“Ù‡ شاهد نيسم Ú†Û Ø²Ù‡ د Ø®Ù„Ø§ÙØª له Ø³ÙŠÙ…Û Ø§Ùˆ Ø¨Ø±Ø®Û Ù†Ù‡ ØªÛØ±ÛÚ–Ù… تر Ú…Ùˆ يو له تاسو څخه وټاکم. ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله وجهه ته ÛÛ Ù…Ø® Ú©Ú“ Ú†Û Ø²Ù‡ تاته بيعت کوم Ú†Û Ø¯ الله په کلام او دهغه د رسول په سنتو عمل Ú©ÙˆÛ. او د شيخانو د عمل څخه Ù¾ÙŠØ±ÙˆÛ Ú©ÙˆÙŠ. ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله وجهه Û Ø§Ø®Ø±ÙŠ شرط ومانه او ورته ÛÛ ÙˆÙˆÙŠÙ„ Ú†Û Ø²Ù‡ ستا بيعت منم په Ø¯Û Ø´Ø±Ø· Ú†Û Ø²Ù‡ د الله په کتاب او د رسول اکرم (ص) پر سنتو د اجتهاد او پيژندګلوي Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø¹Ù…Ù„ ÙˆÚ©Ú“Ù….
کله Ú†Û Ø¹Ø¨Ø¯Ø§Ù„Ø±ØÙ…Ù† له ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله وجهه څخه منÙÙŠ جواب تر لاسه Ú©Ú“ او عثمان همغه خبره تکراروله عثمان Ùورا وويل:
هو! يعني ÙˆÙ…Û Ù…Ù†Ù„Ù‡ او Ø®Ù„Ø§ÙØª د عثمان په نوم پاى ته ورسيد.
دلته کاÙÙŠ وه Ú†Û ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله وجهه په صوري ډول دغه نوموړى شرط ومني او وروسته بيا ډبره ور Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ú©ÚšÙŠÚ–Ø¯ÙŠ او همدارنګه Ú†Û Ø¹Ø«Ù…Ø§Ù† ÙˆÚ©Ú“Ù„ او هيڅکله ÛÛ Ø¯ شيخانو په سيره کار ونه Ú©Ú“ او خپل خپلوان ÛÛ Ù¾Ø± مسلمانو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù…Ø³Ù„Ø· Ú©Ú“Ù„.
سره Ø¯Ø¯Û Ø³ØªÙˆÙ†Ø²Ùˆ ØŒ شرطونو، ØªÚ«Ù„Ø§Ø±Û Ø¯ØØ¶Ø±Øª څخه تير شو Ø¯Ø¯Û Ù„Ù‡ امله Ú†Û Ø¯ØºÙ‡ شرط کاملا Ø¨Û Ø§Ø±Ø²ÚšØªÙ‡ وه او د سنيانو د يوه عالم په قول يعني ØØ³Ù† ÙØ±ØØ§Ù† مالکي Ú©Ù‡ د شيخانو سيره د کتاب او سنتو مطابق وي طبعا زايد شرط به وي او Ø¨Û Ù„Ù‡ Ø¯Û Ø¨Û Ø§Ø±Ø²ÚšØªÙ‡ دى ÙˆÙ„Û Ù¾Ù‡ عين وخت Ú©Û ØØ¶Ø±Øª علي کرم الله وجهه دومره په خپله وينا Ú©Ù„Ú© وه Ú†Û Ù¾Ù‡ Ø¯Û Ù‡Ú©Ù„Ù‡ ÛÛ Ù‡Ù… د Ø±ÚšØªÙŠÙ†ÙˆÙ„Û Ø§Ùˆ صداقت په خلا٠ګام پورته نه Ú©Ú“.
کله Ú†Û ÙˆÙ„Ø³ د شورا او ولس مشر د ټاکلو لپاره تصميم Ù†ÙŠØ³Û Ø§Ùˆ يا دØÚ©ÙˆÙ…ت مشر خپل وزيران ټاکي. Ø¨Û Ù„Ù‡ سياسته دغه مسول شخص کوم ډول اوصا٠بايد ولري؟ ددوى په ÙˆÚ“Ø§Ù†Ø¯Û Ø³Ù…Ù‡ لاره، ملي Ù…Ù†Ø§ÙØ¹ØŒ دولس سوکالي اوپر مختګ Ú…Ù‡ معنا او Ù…Ùهوم لري؟ګو ستا Ùˆ لوبون وايي Ú†Û Ø¯Ø§Ø®Ø¨Ø±Ù‡ رښتيا ده Ú†Û Ù¾Ù‡ خلکو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û ØÚ©ÙˆÙ…ت کول دومره ګران کار نه دى Ù„Ú©Ù‡ Ú†Û Ù¾Ù‡ خلکو Ú©Û Ø¯ لايقو ØŒ پوهو کسان Ù¾Ûژندل او ټا Ú©Ù„ مشکل کاردى.ØŒ زما ملګرى دا يوه لويه اشتباه Ú«Ú¼ÙŠØŒ Ú†Û Ø¯ Ù¼ÙˆÙ„Ù†Û Ù…Ø³ØªÙ‚Ø¨Ù„ Ø¯Ø§Ø³Û Ú©Ø³Ø§Ù†Ùˆ ته وسپارل شي.Ú†Û Ù‡ØºÙˆÙ‰ همدا اوس د Ú©ÙˆÚ– بار ملګري دي او طبيعى خبره ده Ú†Û Ú©ÙˆÚ– بار مزل ته نه رسيږي.
د Ú©ÙˆÚ– بار په ÙˆÚ“Ø§Ù†Ø¯Û Ø²Ù…ÙˆÙ†Ú– ولس بايد بيدار او هوښيار اوسي Ú†Û ÙŠÙˆ تاريخي مسوليت دى او زمونږ ټولنه Ø³ÙˆÙ„Û Ø§Ùˆ ورورولي ته ضرورت لري په اختلا٠او Ù†ÙØ§Ù‚ Ú©Û Ø²Ù…ÙˆÙ†Ú– Ù‡ÛÚ… ګټه نه شته.