دخپریدو نیټه : 2011-12-06 مخپرونکئ : 039 - دبÛنوا اداره - کابل
غيبت په کومه اندازه گناه ده؟
مولوي عصمت الله عزام
بسم الله الرØÙ…ان الرØÙŠÙ…
Ù†ØÙ…ده ونصلی علی رسوله الکريم امابعد:
داسلام سترلارښودجناب Ù…ØÙ…درسول الله صلی الله عليه وسلم ÙØ±Ù…ايي:من کان يؤمن بالله واليوم Ø§Ù„Ø¢Ø®Ø±ØŒÙØ§Ù„يقل خيرًااوليصمت(متÙÙ‚ عليه)
Ú…ÙˆÚ© Ú†ÙŠ پرالله پاک اودآخرت Ù¾Ø±ÙˆØ±Ú Ø¨Ø§Ù†Ø¯ÙŠ ايمان لري،نوهغه دي ÚšÙ‡ خبره ÙˆÚ©Ú“ÙŠ اويادي غلی شي(بخاري اومسلم)
Ø¯Ø§ØØ¯ÙŠØ« په څرگنده وايي Ú†ÙŠ مسلمان بايديوازي داسي خبره ÙˆÚ©Ú“ÙŠ Ú†ÙŠ هغه ورته معلومه وي Ú†ÙŠ داښه خبره ده،که داسي نه وي نودده دايمان غوښتنه ØªØ±Û Ø¯Ø§Ø¯Ù‡ Ú†ÙŠ بايدغلی پاته Ø´ÙŠØŒØ¨Û ÚØ§ÙŠÙ‡ خبري اوياهم دگناه خبري بايدونه Ú©Ú“ÙŠ ÚÚ©Ù‡ مسلمان Ú†ÙŠ الله پاک منلی Ø¯ÛŒØŒØ¯Ø§Ø¹Ù‚ÛØ¯Ù‡ ÙŠÛ Ø¯Ù‡ Ú†ÙŠ زه هغه پيداکړی يم،دهغه په واک Ú©ÙŠ يم، هغه زمادژونداومرگ پرÛÚ©Ú“Ù‡ کوي اويوه ÙˆØ±Ú Ø¨Ù‡ دهغه مخته Ø¯ØØ³Ø§Ø¨ لپاره درÛږم،له ماڅخه به پوشتنه کيږي،که مي ÚšÙ‡ Ú©Ú“ÙŠ وي اوکه بد،همدارازبه راسره دخبروپه هکله هم ØØ³Ø§Ø¨ کيږي،که مي ÚšÛ Ø®Ø¨Ø±ÙŠ Ú©Ú“Û ÙˆÙŠ نودهغوبه راته ثواب راکول Ú©ÙŠÚ–ÙŠ اودبدوخبروبه سزاراکول Ú©ÙŠÚ–ÙŠ ،نودده داعقيده هيڅکله ده ته دااجازه نه ورکوي،چي داسي خبري ÙˆÚ©Ú“ÙŠ Ú†ÙŠ هغه دگناه وي اوياهم چټي اوعبث وي .
Ø®ÙˆÙ…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ نن ÙˆØ±Ú Ù…ÙˆÚ–Ø§Ú©Ø«Ø±ÙˆÙ…Ø³Ù„Ù…Ø§Ù†Ø§Ù†ÙˆØ¯Û Ù…Ø¨Ø§Ø±Ú© ÙØ±Ù…ان ته توجه نشته،بلکي هرڅه موچي په خوله راÚÙŠ هغه وايو،بلکي Ú‰ÛØ±ÛŒ خولاداسي وي Ú†ÙŠ دگناه خبروته Ú‰ÛØ±Ø®ÙˆØ´ØØ§Ù„ÙŠÚ–ÙŠ.
ددرواغوخوپروانشته،غيبت خوزموږدمجلسونوميوه اونه بÛÙ„ÛØ¯ÙˆÙ†Ú©ÙŠ Ø¨Ø±Ø®Ù‡ Ú¯Ø±Ø²ÛØ¯Ù„Û Ø¯Ù‡ ،په داسي ØØ§Ù„ Ú©ÙŠ Ú†ÙŠ زموږسپيڅلی دين ÙˆØ§ÙŠÛ Ú†ÙŠ غيبت ترغلاهم ډيربددی،ترزناهم بددی اوتروژني هم بدکاردی .
په بل ÚØ§ÛŒ Ú©ÙŠ ÙØ±Ù…Ø§ÙŠÛ :غيبت داسي ده Ù„Ú©Ù‡ Ú…ÙˆÚ© Ú†ÙŠ ديوه Ù…Ú“Ù‡ شوي وروردبدن غوښه خوري .
له ØØ¶Ø±Øª ابوموسی رضی الله عنه څخه روايت دی Ú†ÙŠ هغه له رسول الله صلی الله عليه وسلم پوښتنه ÙˆÚ©Ú“Ù‡ Ú†ÙŠ په مسلمانانوکي کوم يوغوره دی؟ رسول الله صلی الله عليه وسلم ÙˆÙØ±Ù…ايل:
من سلم المسلمون من لسانه ويده(متÙÙ‚ عليه) يعني هغه Ú…ÙˆÚ© غوره دی دچاله ژبي اولاس څخه Ú†ÙŠ نورمسلمانان خوندي وي..
ژبه ÙŠÛ ÚÚ©Ù‡ مخکي Ú©Ú“Ù‡ ÚÚ©Ù‡ Ú†ÙŠ دژبي خطرزيات دی،دلاس خطر دومره نه دی .
ÚÚ©Ù‡ په لاس سره يوازي هغه چاته ضرررسولی Ø´Û Ú†ÙŠ هغه ترتاکمزوری وي،خوپه ژبي سره هرچاته ضرررسولی Ø´ÛØŒÚ©Ù‡ هغه کمزوری وي خوښکاره خبره ده،هرڅه ورته مخامخ ويلی Ø´ÛØŒÚ©Ù‡ هغه زوروروي هم ورته تکلي٠رسولی Ø´ÛØŒÚ©Ù‡ مخامخ Ú…Ù‡ ورته Ù†Ø´Û ÙˆÙŠÙ„ÛŒ نوغيبت خوورپسي کولای شي .
همداراز دژبي زخم دلاس ترزخم سخت وي،دلاس زخم ژرجوړيږي خودژبي زخم دومره ژرنه جوړيږي ØØ¶Ø±Øª علی کرم الله وجهه ÙØ±Ù…ايي: Ø¬Ø±Ø§ØØ§Øª السنان لهاالتيام ،، ولايلتام Ù…Ø§Ø¬Ø±Ø Ø§Ù„Ù„Ø³Ø§Ù†ØŒØŒ يعني دتوري دزخمونوجوړښت شته،خوهغه زخمونه Ú†ÙŠ ژبي جوړکړي وي هغه نه جوړيږي .
غيبت ترزنا هم بدکاردی:
په يوه روايت Ú©ÙŠ راغلي دي:الغيبة اشدمن الزنا غيبت ترزنا هم بدتردی Ø¯Ø¯Û ØØ¯ÙŠØ« په هکله Ú©Ù‡ Ú…Ù‡ هم علماووليکلي دي Ú†ÙŠ داموضوع اوله ÚØ§Ù†Ù‡ جوړشويدی خودشرعي اصولواوعقل سره مواÙÙ‚ دی په عقلي Ù„ØØ§Ø¸ سره هم غيبت ترزنالويه ګناه ده Ø¯Ø¯Û Ú…ÙˆÙ„Ø§Ù…Ù„ÙˆÙ†Ù‡ دي
1. غيبت دجاه Ø§ÙˆØ¯Ù„ÙˆÙŠÛ Ø³Ø±Ù‡ دميني په وجه خلګ کوي اوزنادشهوت له امله کوي اومعلومه خبره ده Ú†ÙŠ ØÙبّ جاه ترØÙبّ باه ډيرتباه کوونکی دی،ÚÚ©Ù‡ هغه ÚØ§Ù† لوی بولي اونوروته سپک Ú«ÙˆØ±ÙŠØŒØ§ÙˆÙ„ÙˆÙŠÛ Ø§ÙˆÚ©Ø¨Ø±Ø¯Ø§Ù„Ù„Ù‡ تعالی سره شرک Ø¯ÛŒØŒÙ„ÙˆÙŠÛ Ø®ÙˆØµØ±Ù Ø§Ù„Ù„Ù‡ تعالی پوري خاص ده الله تعالی ÙØ±Ù…ايÛ:وله الکبرياءÙÙŠ السموات والارض
ترجمه:اوخاص دالله لپاره په اسمانونواوزمکه Ú©ÙŠ Ù„ÙˆÙŠÛ Ø¯Ù‡.
رسول الله صلی الله عليه وسلم ÙØ±Ù…ائلي دي:لايدخل الجنة من کان ÙÙŠ قلبه مثقال ØØ¨Ø© من خردل من کبر(رواه مسلم)
جنت ته به هغه Ú…ÙˆÚ© نه داخليږي Ú†ÙŠ دهغه په زړه Ú©ÙŠ دسپيلني دداني په اندازه Ù„ÙˆÙŠÛ ÙˆÙŠØ›Ø›
Û²:دغيبت کوونکي نظردنوروخلګوپرعيبونوباندي وي، دخپل ÚØ§Ù† طر٠ته ÙŠÛ ØªÙˆØ¬Ù‡ نه وي،نوچي Ø¯ÚØ§Ù† عيبونوته ÙŠÛ Ù¾Ø§Ù… نه وي Ù†ÙˆØ¯Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ù¾Ù‡ ÙÚ©Ø±ÙŠÛ Ù‡Ù… نه ورسره پيداکيږي.
دچاچي پر خپلوعيبونوباندي نظروي نوهغه دبل چاغيبت نه کوي ÚÚ©Ù‡ دده سره داÙکروي Ú†ÙŠ زه خپله له عيبونوډک يم،دمرګ نيټه هم معلومه نه ده اومعلومه نه ده Ú†ÙŠ سبابه دقيامت په ÙˆØ±Ú Ø²Ù…Ø§ Ú…Ù‡ ØØ§Ù„ وي؟
2. بله وجه دغيبت ØªØ±Ø²Ù†Ø§Ø¯Ù„ÙˆÙŠÛ Ú«Ù†Ø§Ù‡ کيدوداده Ú†ÙŠ زناپټه ګناه ده اوغيبت دټولوپه وړاندي په ښکاره ډول کيږي،چي کومه ګناه ښکاره وي هغه تر هغي گناه Ú†ÙŠ په پټه سرته رسيږي ډيره بده ده،رسول الله صلی الله عليه وسلم ÙØ±Ù…ائلي دي:Ú©Ùلّ امّتي معاÙÛŒ الاالمجاهرين (يعني زماټول امت بخښل Ú©ÙŠÚ–ÙŠ پرته له هغوکسانوڅوک Ú†ÙŠ په څرگنده دالله پاک Ù†Ø§ÙØ±Ù…اني کوي)
3. دغيبت ترګناه دبديدلوبله وجه داده Ú†ÙŠ له زناڅخه دتوبي اميدزيات شته،که توبه ونه Ú©Ú“ÙŠ بياهم خپل ÚØ§Ù† خوگناهگاربولي،کيدای شي Ø¯Ø¯Û Ø¹Ø§Ø¬Ø²Û Ù¾Ù‡ سبب بخښنه ورته وشي،خو غيبت کوونکی Ø¯Ø¯Û Ù¾Ø±ÚØ§ÛŒ Ú†ÙŠ توبه وباسي Ø§ÙˆÚØ§Ù† ګناهګاروبولي، ÚØ§Ù† ډيرنيک اوپاک لمنه معرÙÙŠ کوي.
Û´: زنا هرڅوک بده بولي،له Ø¯Û Ú…Ø®Ù‡ ÚØ§Ù† ژغوري Ø§ÙˆØ¯ÚØ§Ù† په هکله Ø¯Ø¯Û Ù†ÙˆÙ… اوريدل هم نه خوښوي،نوغيبت Ú†ÙŠ ترزنالويه ګناه ده داولي بدنه بولي Ø§ÙˆÙ„Ø¯Û Ú…Ø®Ù‡ ولي ÚØ§Ù†ÙˆÙ†Ù‡ نه ساتي؟ نوله دغووجوهاتوله کبله غيبت ته ترزناسخته گناه ويل Ø´ÙˆÛ Ø¯Ù‡ØŒÙ‡Ø³ÙŠ خوزناهم Ú‰ÛØ±Ù‡ لويه گناه Ø¯Ù‡ØŒØªØ±Ø¯Û Ú†ÙŠ په ØØ¯ÙŠØ« Ú©ÙŠ راغلي دي Ú†ÙŠ په هغه وخت Ú©ÙŠ ايمان ØªØ±Û Ù¾ÙˆØ±ØªÙ‡ Ú©ÙŠÚ–ÙŠØ› نوکه Ù…Ú“Ø´ÙˆØŒØ¨Û Ø§ÙŠÙ…Ø§Ù†Ù‡ Ø§ÙˆÚ©Ø§ÙØ±Ù„Ù‡ دنياولاړی .
په يوه ØØ¯ÙŠØ« Ú©ÙŠ راغلي دی :يامعشرمن آمن بلسانه ولم يدخل الايمان قلبه لاتغتابواالمسلمين ولاتتبعواعوراتهم ÙØ§Ù†Ù‡ من اتبع عوراتهم يتبع عورته ومن تتبع الله عورته ÙŠÙØ¶Ù‡Ù‡ ÙÙŠ بيته (ابوداود)Ø§Û Ù‡ØºÙ‡ خلګوچي په ژبه موايمان راوړی اوزړونوته موايمان نه دی ننوتی! دمسلمانانوغيبت مه کوئ اومه دهغوی دعيبونوپه لټون Ú©ÙŠ اوسئ ÚÚ©Ù‡ Ú…ÙˆÚ© Ú†ÙŠ دمسلمان دعيبونوپه لټه Ú©ÙŠ وي الله به دهغه دعيبونوپه لټه Ú©ÙŠ شي،دچادعيبونوپه لټه Ú©ÙŠ Ú†ÙŠ الله تعالی شي نوپه خپل کورکي به ÙŠÛ Ø±Ø³ÙˆØ§Ø§ÙˆØ´Ø±Ù…Ù†Ø¯Ù‡ Ú©Ú“ÙŠ.
له ØØ¶Ø±Øª ابوالدرداء رضی الله عنه روايت دی Ú†ÙŠ رسول الله صلی الله عليه وسلم ÙˆÙØ±Ù…ايل:چاچي دخپل ورورله عزت څخه Ø¯ÙØ§Ø¹ ÙˆÚ©Ú“Ù‡ ،الله پاک به دده له مخ څخه Ø§ÙˆØ±Ø¯ÙØ¹ Ú©Ú“ÙŠ (ترمذي)
نوربيا.......
وصلی الله علی نبينامØÙ…دوعلی آله ÙˆØµØØ¨Ù‡ اجمعين